W sobotę, 4 października 2025 roku, w Węgorzewskim Centrum Kultury odbyła się pierwsza Mazurska Narada o Zrównoważonej Turystyce Wodnej, zorganizowana przez Fundację Żeglarstwo Jest Eko. Wydarzenie zgromadziło kilkudziesięciu uczestników – w tym przedstawicieli administracji lokalnej i krajowej, naukowców, organizacje pozarządowe, przedstawicieli branży turystycznej, żeglarzy, lokalnych działaczy i mieszkańców regionu.

Narada miała jeden cel: rozpocząć otwartą rozmowę o tym, jak chronić mazurskie jeziora i rozwijać turystykę w sposób zrównoważony - z poszanowaniem przyrody, lokalnych społeczności i przyszłych pokoleń.​
​

Cele i założenia

Mazurska Narada była pierwszym w regionie spotkaniem o formule otwartego forum, łączącym elementy konferencji eksperckiej i konsultacji społecznych. Celem wydarzenia było:

• zainicjowanie dyskusji między różnymi środowiskami: administracją, branżą turystyczną, nauką i organizacjami pozarządowymi,

• identyfikacja najważniejszych wyzwań stojących przed Mazurami,

• zebranie wniosków i pomysłów, które mogą posłużyć do tworzenia rekomendacji i strategii rozwoju regionu.

Przebieg
Wydarzenie rozpoczęło się częścią plenarną, podczas której uczestnicy wysłuchali wystąpień zaproszonych gości - ekspertów i praktyków. W drugiej części odbyły się konsultacje poświęcone m.in. zagadnieniom infrastruktury turystycznej, ochrony jezior, rozwoju lokalnych społeczności i współpracy między instytucjami. Zebrane opinie i wnioski zostaną opracowane i włączone do raportu końcowego. W sekcji materiały znajdują się nagrania i slajdy z każdej prezentacji.

 

Kluczowe wnioski

W listopadzie opublikujemy kluczowe wnioski z tego wydarzenia. Już teraz wiemy jedno: dyskusji wynika jednoznacznie, że Mazury stoją dziś przed szeregiem wyzwań, które wymagają wspólnego działania:
 

🌿 Mazury potrzebują całościowej ochrony.
Zanieczyszczenia z rolnictwa, ścieków komunalnych, spływów z dróg i odpadów wpływają na pogarszającą się jakość wód. Jeziora nie mają takich zdolności regeneracyjnych jak rzeki – konieczna jest ochrona całych zlewni, nie tylko samych akwenów.
 

🏗️ Zabudowa stref przybrzeżnych to jeden z najpoważniejszych problemów.
Rozproszony rozwój siedlisk i domów letniskowych, brak planów miejscowych i krótkowzroczne decyzje inwestycyjne prowadzą do chaosu przestrzennego i utraty dostępu do wód.
 

⚖️ System ochrony prawnej i karnej wymaga wzmocnienia.
Obecne przepisy nie powstrzymują nielegalnych inwestycji, a kary są zbyt niskie w stosunku do wartości gruntów.
 

🚤 Turystyka wodna potrzebuje nowoczesnej infrastruktury i jasnych zasad.
Uczestnicy wskazywali na potrzebę doprecyzowania systemu odbioru nieczystości ze statków oraz zasad korzystania z pomp i urządzeń portowych.
 

🌅 Konieczny jest rozwój turystyki całorocznej.
Sezonowy napływ turystów obciąża środowisko i lokalne zasoby. Mazury powinny rozwijać zrównoważoną ofertę przez cały rok, przygotowując się jednocześnie na potencjalny wzrost zainteresowania ze strony turystów zagranicznych.
 

🌍 Zmiany klimatyczne już są odczuwalne.
Susze, wahania poziomu wód i ekstremalne zjawiska pogodowe wpływają na ekosystemy – region musi się na nie przygotować.
 

📚 Edukacja i współpraca to fundament przyszłości.
Potrzebna jest większa świadomość ekologiczna mieszkańców, turystów i przedsiębiorców oraz ściślejsza współpraca między instytucjami i organizacjami.

 

Co dalej?

W  listopadzie opublikujemy raport z Mazurskiej Narady, który zostanie przekazany administracji lokalnej, instytucjom, organizacjom pozarządowym i branży turystycznej. Już teraz poniżej zamieszczamy nagrania, prezentacje i zdjęcia z wydarzenia. Mazurska Narada była dla nas ogromnym wyzwaniem i lekcją. Wiemy już, że takie spotkania są potrzebne - i że warto je kontynuować.
 

​